Mụn trứng cá là tình trạng bệnh lý rất thường gặp và phổ biến ở thanh thiếu niên, không những gây ảnh hưởng tới sức khỏe mà còn làm giảm sự tự tin và liên quan đến nhiều vấn đề về tâm lý ở tuổi trẻ. Việc điều trị mụn trứng cá đúng cách, hạn chế các tổn thương mụn nặng như mụn nang, cục,… và các phương pháp điều trị sai lầm, sẽ giảm nguy cơ hình thành nên sẹo mụn. Đến tuổi thanh niên và trung niên thông thường mụn trứng cá sẽ giảm nhưng vẫn để lại sẹo trên gương mặt mà vĩnh viễn không tự mất đi, do đó sẹo mụn mà chủ yếu là sẹo rỗ tạo nên những vấn đề về tâm lý lớn trên gương mặt của lứa tuổi này.
Do đó để điều trị sẹo rỗ, việc đầu tiên cần làm là phòng ngừa và điều trị mụn trứng cá từ sớm, hạn chế các mụn bọc, mụn nang lớn,… nhưng nếu đã lỡ mang một khuôn mặt với nhiều sẹo rỗ, thì cũng đừng quá bi quan vì công nghệ điều trị sẹo hiện nay cũng đã tiên tiến hơn có thể cải thiện đáng kể tình trạng sẹo mụn.
Để điều trị được sẹo rỗ, đầu tiên ta phải hiểu về quá trình phát triển và hình thành sẹo rỗ. Da của chúng ta khi bị tổn thương bình thường sẽ diễn ra 2 quá trình song song để lành thương đó là:
- Thượng bì diễn ra quá trình tái tạo, các lớp tế bào đáy sẽ phân chia và bò ra theo nền vết thương để che phủ vết thương, việc này thường sẽ diễn ra nhanh hơn nếu miệng vết thương được khép kín.
- Lớp bì diễn ra quá trình tái cấu trúc( sửa chữa): Trong quá trình này, các nguyên bào sợi sẽ được huy động để tạo ra các collagen và eslatin mới nhằm bổ sung cho mô bì sau quá trình mất đi do viêm bởi vi khuẩn mụn, tuy nhiên Nguyên bào sợi không những tạo ra collagen và eslatin mà còn tạo ra các sợi xơ do đó tùy theo cơ địa, tính chất vết thương, sự chăm sóc vết thương, nhiễm trùng,… mà vết thương có thể lành mà không hoặc có để lại sẹo.
Trong mụn trứng cá, vi khuẩn mụn gây viêm âm ỉ kéo dài làm tiêu hao nhiều mô ở bì, và tiết ra các chất ức chế quá trình lành thương do đó dễ tạo ra sẹo lõm (rỗ) nếu không được điều trị nhanh chóng và đúng cách.
Sẹo rỗ được phân thành 3 loại chính bao gồm: sẹo đáy nhọn, sẹo đáy vuông, sẹo đáy tròn. Trong đó mỗi loại có khác nhau về mặt cấu trúc giải phẫu cũng như đáp ứng với mỗi loại điều trị cho hiệu quả khác nhau. Nên cần được xác định bởi bác sĩ chuyên khoa và ra y lệnh về các phương pháp điều trị khác nhau cho từng loại sẹo để đạt kết quả tối ưu.
Hình 1: Các loại sẹo rỗ chủ yếu và độ sâu so với các lớp của da.
Vì những lý do trên mà điều trị sẹo mụn đã trở thành một vấn đề lớn của y học nói chung và ngành Da Liễu thẩm mỹ nói riêng. Các phương pháp từ xâm lấn nhiều như: cắt bỏ sẹo, cắt đáy sẹo,… đến xâm lấn vừa và nhẹ: Laser bóc tách vi điểm, mài mòn da, peel da, lăn kim… Không xâm lấn: Laser không bóc tách. Đến các phương pháp bổ trợ: Tiêm PRP. Nguyên lý chung vẫn là tạo ra các vết thương mới có kiểm soát để kích thích quá trình lành thương và chăm sóc vết thương đúng cách để gia tăng mô bì trở lại làm đầy sẹo vĩnh viễn mà vẫn hạn chế biến chứng đến mức tối thiểu.
Các phương pháp xâm lấn nhiều mặc dù cho kết quả khá tốt nhưng lại đòi hỏi nghỉ dưỡng nhiều, đau đớn và các tác dụng không mong muốn như tăng sắc tố sau viêm, đỏ da sau viêm kéo dài,… nên gần đây các phương pháp xâm lấn vừa và nhẹ hoặc không xâm lấn lại có xu hướng được ưu tiên lựa chọn hơn.
Trong các phương pháp xâm lấn vừa tới không xâm lấn hiện nay có hai phương pháp tỏ ra có hiệu quả cao hơn và hạn chế được nhiều tác dụng không mong muốn mà hiện nay đang được triển khai áp dụng điều trị tại phòng khám:
- Laser Fractional Er:YAG xung VLP:
Laser Er:YAG chế độ VSP là công nghệ thuộc dòng máy Fotona Dynamic 4D với ưu điểm có thể kiếm soát được độ rộng xung của tia laser qua đó kiểm soát được nhiệt lượng tạo ra và độ sâu xâm lấn một cách chính xác. Từ đó bác sĩ điều trị có thể căn chỉnh được chính xác điểm nhiệt và độ sâu mong muốn để tạo ra kết quả tốt nhất trên từng tình trạng sẹo của khách hàng.
So với laser CO2 Fractional thế hệ cũ thì Laser Er:YAG tỏ ra có kết quả tương đương nhưng giảm được thời gian nghỉ dưỡng, tỷ lệ tác dụng không mong muốn như tăng sắc tố sau viêm, đỏ da kéo dài, … giảm đáng kể.
Hình 2: Handpiece FS01 tạo ra 81 các lỗ siêu nhỏ trên da, cùng công nghệ VSP kiểm soát chính xác độ sâu và nhiệt lượng cung cấp, điều trị sẹo có hiệu quả cao.
- Laser Fractional Nd:YAG xung picosecond:
Laser Fractional Nd:YAG với xung cực ngắn pico giây tạo ra các sóng xung kích trong khi giải phóng năng lượng vào bên dưới da, tạo ra các tổn thương bọt khí li ti trong lớp bì để trẻ hóa da và góp phần điều trị sẹo. Ưu điểm tuyệt vời của phương pháp này là không xâm lấn, không đau, da ngay khi sau làm vẫn trông bình thường và không cần nghỉ dưỡng. Do đó phương pháp này phù hợp với một số khách hàng sẹo nhẹ, không muốn điều trị xâm lấn hoặc không có thời gian nghỉ dưỡng.
Hình 3: Laser Picoseconds tạo ra các bọt khí trong da ngay sau điều trị, quá trình lành thương giúp tăng sinh collagen sau đó.
- Phối hợp giữa các loại laser không xâm lấn và xâm lấn:
Bác sĩ đang điều chỉnh thông số laser điều trị sẹo tại Phòng khám
Hiện nay ở phòng khám việc điều trị sẹo được dựa vào sự phối hợp nhiều loại laser khác nhau để nâng hiệu quả đến mức tối ưu, ngoài ra còn trẻ hóa da và giảm các vấn đề mụn để lại khác như sẹo thâm hoặc đỏ da vùng mụn,… Việc phối hợp laser cho thấy hiệu quả vượt trội hơn so với điều trị laser đơn độc.
Qua đó đạt được mong muốn cao hơn trong điều trị sẹo và giảm thời gian nghỉ dưỡng sau điều trị cho khách hàng.
Hình ảnh trước và sau khi điều trị sẹo tại Phòng khám